بلاک چین blockchain چیست؟ آشنایی با بلاک چینBlockchain و کاربردهای آن
شبکه بلاک چین چیست؟
بلاک چین blockchain
بلاک چین Block chain نوعی سیستم ثبت اطلاعات و گزارش می باشد. این سیستم تفاوت های خاص و منحصر به فرد با دیگر سیستم ها دارد. یکی از این تفاوت ها این است که اطلاعات ذخیره شده روی این نوع سیستم با تمام اعضای شبکه به اشتراک گذاشته می شود. همچنین با استفاده از رمزنگاری و توزیع، امکان هک کردن و حذف و دستکاری اطلاعات ثبتی از بین می رود.
با پیداش بیت کوین اصلاح بلاک چین نیز به وجود آمد. بعد از آن ارزهای دیجیتال معتبر دیگر نیز از این نوع ثبت اطلاعات استفاده کردند.
هدف اصلی بلاک چین ایجاد یک هویت دیجیتالی ایمن است. امنیت شبکه از کلیدهای رمزنگاری شده عمومی و خصوصی ایجاد می شود. ترکیب دو کلید عمومی و خصوصی باهم یک امضای دیجیتال را فراهم می کند.
شبکه توزیع چیست؟
بهتر است این اصطلاح را با ذکر یک مثال توضیح دهیم. فرض کنید شما وسیله ای گران بها را گم کرده اید. اولین کاری که انجام می دهید این است که به سراغ دوربین های مدار بسته می روید، بعد از چک کردن دوربین ها اطمینان پیدا می کنید که آن وسیله گم شده و چگونگی این اتفاق را میفهمید. حتی اگر جزئیات زیادی مشخص نباشد ولی شما مدرکی برای اثبات ادعای خود دارید.
در شبکه بلاک چین blockchain نیز اعتبار سنج ها Validatorsعملکردی مانند دوربینهای مدار بسته را دارند. هر بلاک دوربین خاص خود را دارد و آن اتفاق را مشاهده و ثبت کرده است. یعنی همه بلاک ها شاهد انجام اتفاق بودند. در فناوری بلاک چین به جای دوربین مدار بسته از تائید های ریاضی کمک می گیرند. یعنی تائید نهایی با استفاده از تائید شدن آن مورد به وسیله ریاضی می باشد.
در واقع هرچه شبکه بزرگتر باشد امنیت آن نیز بیشتر می شود.
بلاک چین blockchain ها چگونه کار می کنند؟
ترکیب دو کلمه Block (بلاک) و Chain (زنجیره) خود عمکرد این فناوری را توضیح می دهد. زنجیره ای از بلاک ها، شبکه بلاک چین را تشکیل می دهد. در هر بلاک می تواند هر گونه اطلاعاتی ثبت شود. این اطلاعات شامل همه موارد می باشد از گزارش های یک اتفاق یا جنایت تا جزئیات تراکنش های پول های دیجیتال مثل بیت کوین.
هر بلاک نام خاص خود را دارد که با اسم هش Hash شناخته می شود. هر بلاک علاوه بر هش خود، نام هش قبل از خود را نیز دارد.
کوچکترین تغییر در اطلاعات یک بلاک هش آن را به طور کامل تغییر می دهد. این کار هش را غیر معتبر می کند و بلاک چین را غیر معتبر می کند.
ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که اگر کسی بخواهد محتوای بلاک را تغییر دهد و هش بلاک های بعدی را به روز رسانی کند چه کاری باید انجام دهد؟ که بلاک خود و دیگر بلاک های بعد از خود را نا معتبر نکند؟
توزیع این مشکل را حل کرده است. داده های بلاک چین در سرور یا کامپیوتری خاص ذخیره نمی شوند. هر سیستم که شبکه وصل شود یک نسخه از اطلاعات را دریافت می کند. در اصطلاح به هر کامپیوتری که به شبکه وصل شود و یک کپی از بلاک چین دریافت کند، نود Node گفته می شود.
فناوری بلاک چین مجموعه ای از فرآیندهای هش گذاری، رمزنگاری، توزیع جمعی و … می باشد. دفاتر کل توزیع شده قبل از ایجاد بلاک چین ها وجود داشتند اما با روی کار آمدن فناوری بلاک چین آنها نیز بهبود بخشیده شدند.
به طور خلاصه کارکرد بلاک چین blockchain ها به صورت زیر می باشد:
- در ابتدا باید معامله ای انجام شود.
- این معامله باید تائید شود. انجام تائید در بلاک چین ها در اختیار شبکه ای از کامپیوترهاست.
- تراکنش ها در یک بلاک ذخیره می شود. بعد از تائید تراکنش، مبلغ معامله و امضای دیجیتالی شما و همچنین امضای دیجیتالی شرکت آنلاینی که خرید خود را انجام داده اید در یک بلاک ذخیره می شود.
- هر بلاک هش خود را دارد. در انتها اطلاعات بلاک شما هش مختص آن بلاک را مشخص می کنند.
کاربردهای بلاک چین blockchain
مهم ترین و موفق ترین کاربرد فناوری بلاک چین در بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال می باشد. در بیت کوین با استفاده بلاک چین امکان تقلب و بازگشت تراکنش ها و همچنین دوبار خرج کردن پول از بین می رود.
به جز ارز دیجیتال از این فناوری می توان دو جاهای دیگری نیز استفاده کرد. هر کجا نیاز به فضایی برای ذخیره داده ها و امنیت بالا باشد نیز می توان از این فناوری استفاده کرد.
به عنوان مثال انتخابات الکترونیکی یکی از مواردی است که می توان از فناوری بلاک چین برای آن استفاده کرد. این کار امکان تقلب و نیاز به نیروی انسانی را از بین می برد.
با استفاده از فناوری بلاک چین می توان مانند یک جامعه یا سازمان نوعی حاکمیت در یک سیستم به وجود آورد که همه افراد نسبت به سهم و اختیاراتی که دارند در پیش بردن این سیستم سهیم باشند.
البته در دنیای واقعی هنوز بلاک چین مورد استفاده زیادی قرار نگرفته است و بیشترین کاربرد آن در ارزهای دیجیتال خلاصه شده است. در انجام برخی کارها مجبور هستیم که نهاد ها و سازمان هایی تکیه کنیم. اما با ایجاد زیرساخت های لازم مانند هوش مصنوعی یا اینترنت اشیا می توان به پیشرفت و استفاده از کاربردهای این فناوری امیدوار بود.
نقش نودها (ماینر) در بلاک چین ها
همانگونه که گفته شد هر یک سیستم های متصل به شبکه یک نود نامیده می شود. هر سیستم یک نسخه از تمام اطلاعات شبکه در اختیار دارد.
در بیت کوین الگوریتم بلاک چین ها اثبات کار یا Pow نام دارد.در این روش نودها با توان پردازشی خود برای تائید تراکنش ها و ساخت بلاک های جدید با یکدیگر رقابت می کنند. انگیزه انجام این کار برای نودها چیست؟ در ازای انجام تراکنش ها شبکه به عنوان پاداش نهایی را در قالب بیت کوین به نودی که اولین سیستمی باشد که بلاک را حل کرده است پرداخت می کند. در کنار این مورد با حل معادلات ریاضی بلاک ها امنیت شبکه بلاک چین نیز بالاتر می رود.
آیا بلاک چین blockchain امن است؟
عملا امکان جعل و نفوذ به بلاک چین وجود ندارد. بعد از ثبت اطلاعات در بلاک ها دیگر امکان تغییر در آنها وجود ندارد. در واقع برای تغییر اطلاعات یک بلاک باید اطلاعات بلاک های دیگر شبکه نیز تغییر کند.